Blijf op het juiste pad door het stellen van doelen

Hoe zorg je voor de juiste richting en blijvend motivatie

De Kilimanjaro is een vulkaan in Tanzania van 5.895 meter hoog. De klim duurt 5 tot 8 dagen en hoe hoger je komt hoe ijler en kouder de lucht wordt. Daarnaast haalt meer dan de helft van de klimmers de top niet.

Als jij als doel stelt om in 1 keer naar boven te klimmen kan dit als een onmogelijke opgave lijken (dat is het ook), wanneer je dit dan besluit te doen kan je op een gegeven moment op(moeten)geven. Dit is natuurlijk ontzettend jammer want je behaalt jouw doel niet en het geeft een negatieve ervaring. Wanneer je dit echter verdeeld over 8 dagen is het wel degelijk mogelijk en minder overweldigend, waardoor je kans van slagen een stuk groter is.

Resultaat- en procesdoelen

Het nastreven van jouw doel kan uitdagend zijn en soms onmogelijk lijken. Het kan daarom helpen om jouw resultaat-doel (het doel wat je uiteindelijk wilt bereiken) opdeelt in kleinere proces-doelen (hetgeen wat je kan doen om het resultaat te behalen).

Dit is het makkelijkste uit te leggen in een voorbeeld: ‘Over een jaar wil ik 20kg zijn afgevallen’. Dit is het resultaat-doel

Om dit te bereiken moet je stappen ondernemen, dit zijn de proces-doelen, bijvoorbeeld;

‘2x per week trainen’

‘minder snoepen’

Het behalen van dit resultaat-doel kan op een onmogelijke opgave lijken, doordat je bijvoorbeeld een tijdje geen resultaat ziet of je ‘pas 2 maanden bezig bent’. Dit is een negatieve ervaring en kan ervoor zorgen dat je stopt en dat is nóg een negatieve ervaring.

Wanneer je echter bij het proces-doel blijft en je ondanks de tegenslagen 2x per week blijft trainen en minder snoept, behaal je deze doelen wel en die doelen brengen jou bij het resultaat. Dit geeft een positieve ervaring, wat jou gemotiveerd kan houden.

Om duidelijke doelen te stellen gebruiken wij bij LIVEPT het GROW-model. Als ondersteuning daarvan kan je de doelstelling SMART maken. Op deze twee manieren gaan we nu verder in.

Het GROW-model

Bij LIVEPT stellen wij doelen aan de hand van het GROW-model. De reden hiervan is dat je op deze manier inzicht krijgt in wat je wilt en hoe je dit gaat bereiken. Het dwingt je ook om goed na te denken over wat je wilt, wat kan voorkomen dat je ergens aan begint wat je misschien niet wilt of wat het niet waard is voor je.

Hoe werkt het GROW-model?

1. GOAL, begin het grow model met het vaststellen van het doel.

• Wat wil je bereiken en wanneer?
• Is dit een haalbaar en meetbaar doel?

Hierdoor weet je of je een realistisch doel in gedachte hebt.

2. REALITY, Vervolgens ga je kijken wat de stand van zaken is. Wat is nu het echte probleem? Wie zijn betrokken? Wat heb jij tot nu toe ondernomen?

• Door dit te doen kan je kijken wie jou kunnen helpen. Jouw partner kan jou bijvoorbeeld helpen met afvallen door geen snoep meer in huis te halen.
• Je reflecteert op voorgaande pogingen, zodat je kan kijken wat wel kan werken voor jou en of je zelf wel genoeg eraan hebt gewerkt.
• Ook spoor je hiermee eventuele obstakels op, waardoor je jezelf hierop kan voorbereiden. Weet je dat je altijd een croissant haalt bij de bakker op weg naar huis en vind je dit moeilijk om te weerstaan? Loop via een andere route naar huis.
  Dit extra ommetje heeft ook een hoop voordelen

3. OPTIONS, Bij de derde stap ga je kijken wat de mogelijkheden zijn.

• Het is makkelijk om te zien wat er allemaal voor obstakels zijn, maar denken in mogelijkheden is misschien nog wel belangrijker. Hierdoor weet je wat jij kan doen om een doel te behalen en heb jij dus de controle over het wel of niet behalen van jouw doel.

4. WILL, Tot slot ga je een actieplan opstellen waartoe jij bereid bent om dit uit te voeren.

• Tot slot voeg je alles samen zodat het helder is wat en wanneer je iets moet doen.
• Wat zijn je mogelijkheden? → hoe ga je die toepassen?
• Heb je obstakels? → hoe ga je die overwinnen?
• Wie kan je helpen? → vraag het aan ze

SMART

Het doel wil je SMART maken, zodat je een concreet doel hebt waarbij het in één oogopslag duidelijk is wat je moet doen.

• SPECIFIEK: Door het specifiek te maken is het duidelijk wat je wilt bereiken.

Bijvoorbeeld:  ‘mijn kracht- en uithoudingsvermogen in mijn benen verbeteren om de Kilimanjaro te beklimmen’. In plaats van: ‘fit worden voor de Kilimanjaro’.

• MEETBAAR: Om te controleren of je je doel hebt behaald moet je een meting voor en na de werkperiode inlassen. ‘Door mijn trainingsresultaten bij te houden, kan ik zien of het kracht- en uithoudingsvermogen in mijn benen beter wordt.’
• ACCEPTABEL: Is het verantwoord/mogelijk om te doen? ‘Hierbij volg ik een schema waarbij mijn sociale leven (bijv. gezin) hier niet onder lijdt’.
• REALISTISCH: Is het doel wat je wilt stellen ook haalbaar of moet je het misschien iets bijstellen? ‘Ben ik fysiek in staat om dit trainingsprogramma te volgen/de Kilimanjaro te beklimmen?’ Denk bijvoorbeeld aan ziektebeelden of blessures.
• TIJDSGEBONDEN: Tot slot stel je er een tijdslimiet aan om in kaart te krijgen wat je precies moet doen om het doel te behalen. ‘Over 5 maanden wil ik de Kilimanjaro beklimmen’.

Omdat het verschil tussen acceptabel en realistisch soms wat onduidelijk is, lichten we dit extra toe.

• Wanneer iets realistisch is betekent het dat het haalbaar/mogelijk is.
• Wanneer iets acceptabel is, betekent dit dat de gevolgen hiervan aanvaardbaar zijn. Het verwaarlozen van je kinderen om jouw doel te behalen is niet acceptabel, stoppen met drinken echter wel.

Deze SMART-doelstelling ziet er dan als volgt uit: Door 3x per week 1 uur het kracht- en uithoudingsvermogen van mijn benen te trainen, wil ik over 5 maanden in staat zijn om de Kilimanjaro in 8 dagen te beklimmen.

Samengevat

• Kijk eerst wat je wilt bereiken en wat hierbij komt kijken aan de hand van het GROW model.
• Maak dit duidelijk aan de hand van een SMART-doelstelling, dit is het resultaat-doel.
• Vervolgens verdeel je jouw resultaat-doel op in verschillende procesdoelen, zodat je gemotiveerd blijft.
• Tot slot het belangrijkste: voor uit wat je als doel gesteld hebt.