Je kent het wel. Het is bijna 16 uur en ineens heb je trek in iets zoets of iets zouts. Je wilt het echt nú en pakt iets wat hapklaar is. Vaak kiezen we in dit geval calorierijke producten zonder essentiële voedingsnutriënten, zoals chocola, chips of drop.
Het eten van deze producten op dit tijdstip biedt ons tijdelijk comfort en/of troost. Je komt tot rust bij het nemen van een bakje van je favoriete chips en geniet van de smaak die het heeft. Gevoelsmatig is dit nu wat je echt nodig had.
Onbewust geef je op zo’n moment meer gehoor aan emoties dan aan de daadwerkelijke voedingsbehoefte van je lichaam. Je bent moe, hebt een drukke werkdag, doet al zoveel en je verdient het om nu wat te mogen ‘snoepen’ of ‘snaaien’. Dit noemen we emotie-eten. Deze blog leert je wat emotie-eten is en hoe het tot stand komt. En vooral: hoe je het kunt herkennen en voorkomen.

Wat is emotie-eten?

‘Emotie-eten is het dempen van lastige gevoelens zoals verdriet, boosheid, of onrust, door middel van eten’ zegt Fenna Janssen (schrijfster van het boek ‘Emotie-eten de baas in 7 stappen’).

Het dempen van gevoelens door te eten heeft vaak al zijn grondslag in onze jeugd. Denk maar eens aan het troosten van een huilend kind met een snoepje. Voor volwassenen is de reden vaak anders, maar het gedrag hetzelfde. Je hebt een drukke werkdag achter de rug, dus je verdient wel iets lekkers. Of de kinderen zijn eindelijk naar bed en is het nu jouw moment om je vermoeidheid en onrust te dempen. En wat werkt daarvoor beter dan een heerlijk stuk chocola? Het eten van dit soort producten leidt vaak tot een schuldgevoel. Dit kan ervoor zorgen dat het je vandaag allemaal niet meer uitmaakt en die koekjes er ook nog wel bij kunnen.
Deze gedachten en/of schuldgevoelens kunnen vervolgens leiden tot een ‘week die niet meer uitmaakt’; je laat jezelf helemaal gaan. Je hebt volledig toegegeven aan je emoties, krijgt de bevestiging ‘dat je het toch niet kan’ en bent nog verder van je doel: namelijk om gezonder te worden.

Hoe kun je emotie-eten herkennen?

Wanneer je ‘emotie-eet’, nuttig je voeding vanuit een andere behoefte dan echte honger. Er zijn meerdere vragen die je jezelf kunt stellen om te ontdekken of je wel eens eet vanuit emotie:

• Eet je wel eens zonder dat je het doorhebt?
• Voel je je wel eens schuldig na eten?
• Eet je vaak een specifieke ‘comfort food’ nadat je iets vervelends hebt meegemaakt?
• Ben je geneigd om na het eten van iets ‘slechts’, de rest van de dag of week ook slecht te eten?

Antwoord je één of meerdere keren JA op deze vragen? Dan eet ook jij wel eens vanuit emotie in plaats van honger.

Vier manieren om emotie-eten te herkennen

Er zijn verschillende manieren om erachter te komen wanneer iets een normale behoefte aan voedsel is, of dat dit een emotionele behoefte is. Vier manieren om dit onderscheid te herkennen zijn:

1. Je hebt zin in een specifieke smaak
   Je hebt niet zozeer trek, maar echt zin een specifieke smaak. Denk aan producten als chocolade, kaas, snoep, ijs, patat of bijv. pizza. De honger zit nu niet in je maag (een normale behoefte), maar in je mond.
2. Plotseling en dringend eten nodig hebben
   Bij emotie-eten komt er vaak een plotselinge sterke drang naar ‘dat ene product’. Je bent bereid er direct de deur voor uit te gaan (of te bestellen tegenwoordig). Plotseling en dringend eten nodig hebben kan ook te maken hebben met een lage bloedsuikerspiegel. Lees in deze en in deze blog meer over het reguleren van je bloedsuikerspiegel.
3. Onbewust eten
   Bij emotioneel eten heb je vaak niet eens door dat je eet. Je bent begonnen aan een zak chips of snoep en ineens is de zak leeg. Vaak heb je het eten amper geproefd. Zonde!
4. Na het eten voel je je schuldig en/of waardeloos
   Na een moment van ‘snoepen’ of ‘snaaien’ heb je een gevoel van spijt. Vaak omdat je te veel hebt gegeten. Door vaker dit gevoel van spijt of schuld te ervaren door te eten, kun je op den duur een negatieve relatie met eten ontwikkelen. Dat is zonde, want ons lichaam heeft voeding nodig en hoe fijn zou het zijn als we hier juist van kunnen genieten?

Voorkomen dat je gaat emotie-eten

Nu je weet hoe je kunt herkennen of je wel eens emotie-eet, is het makkelijker geworden om het te voorkomen. De belangrijkste stap hierin is het ontdekken van de reden. Ben je aan het eten omdat je je verveelt? Of is het gekoppeld aan angst, verdriet, boosheid of vermoeidheid? Kijk kritisch naar jezelf en los het op bij de kern van het probleem. Hier een aantal tips om hiermee aan de slag te gaan.

Wat is de oorzaak?

Eet je vanuit een emotie, zoals boosheid? Ga bij jezelf na waar deze emotie vandaan komt. Wees kritisch, eerlijk en niet te streng voor jezelf. Het hebben van emoties is normaal! Komt het bijvoorbeeld vanuit een onenigheid met je partner, collega of iemand anders? Dan is de onenigheid de oorzaak, en emotie-eten het gevolg. Een probleem los je op bij de oorzaak, dus kijk wat jij kunt doen om deze te veranderen. Spreek de onenigheid uit of maak een wandeling in de buitenlucht om je emoties onder controle te krijgen.

Doe verstandig boodschappen

Als je weet van voorgaande situaties welke specifieke producten je eet tijdens ‘eetbuien’, haal ze niet in huis. Zorg ervoor dat je niet naar de kast kunt lopen om de chips of zoetigheid eruit te halen waar je zin in hebt. Sla ook geen maaltijden over; dit zorgt er op de lange termijn voor dat je meer gaat eten of emotie-eten.

Accepteer het proces

Om je emotionele eetgewoontes te veranderen is tijd nodig. Het is hoogstwaarschijnlijk iets wat je al jaren doet, dus ga er niet vanuit dat je het binnen een dag kunt veranderen. Start met kijken naar je emoties die achter het emotie-eten zitten en zoek activiteiten die ervoor kunnen zorgen dat je niet vanuit verveling gaat eten. Dit kan bijvoorbeeld een nieuwe hobby zijn, zoals mediteren, lezen, tuinieren of schilderen. Of natuurlijk lekker sporten 😉

Mocht je meer hulp willen omtrent voeding en emotie-eten, neem contact met ons op en vraag naar ons traject van 12 weken voedingscoaching!

Bezoek ook onze LIVEPT ACADEMY eens om vragen te stellen of meer kennis op te doen over dit onderwerp.

Bronnen
https://sochicken.nl/emotie-eten
https://www.gezondheidsnet.nl/overgewicht-en-afvallen/wat-is-emotie-eten
https://www.gezondheidsnet.nl/overgewicht-en-afvallen/7-stappen-om-emotie-eten-tegen-te-gaan
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29165348/
http://fitzonderfabels.nl/article/emotie-eten/